İhracat ikliminde gerileme sürdü
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Kesimi İhracat İklimi Endeksi eşik paha 50,0’nin altında kalarak Eylül 2023’te 49,0 olarak gerçekleşti.
Ağustos ayında da eşik pahanın altında kalan endeks 49,1 olarak gerçekleşmişti. Türk imalatçılarının ihracat pazarlarındaki genel talep şartları bilhassa Avrupa’daki zayıflık nedeniyle eylül ile üst üste iki ay bozulmuş oldu.
İhracat iklimindeki zayıflama büyük ölçüde Avrupa’dan gelen talebin azalmasından kaynaklandı. Türk imalatçılarının Avrupa’daki en büyük dört ihracat pazarı olan Almanya, Birleşik Krallık, İtalya ve Fransa’da ekonomik aktivite eylül ayında düşüş kaydetti. ABD’de ekonomik aktivite üçüncü çeyrek sonunda da genişlemeyi sürdürdü. Üretim ağustosta olduğu üzere çok hudutlu bir artış gösterdi. Orta Doğu’da talep ise genel olarak canlılığını korudu.
Türkiye imalat dalının ana ihracat pazarlarındaki faaliyet şartlarını ölçen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Bölümü İhracat İklimi Endeksi’nin Eylül 2023 devri sonuçları açıklandı. Endekste eşik bedel olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm sayılar ihracat ikliminde güzelleşmeye, 50’nin altındaki bedeller ise bozulmaya işaret ediyor.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat Dalı İhracat İklimi Endeksi, eylülde eşik kıymet 50,0’ın altında kaldı ve 49,0 olarak gerçekleşti. Ağustos ayında 49,1 olan İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat Kesimi İhracat İklimi Endeksi, eylülde 49,0’a gerileyerek üst üste iki ay 50,0 olan eşik kıymetin altında kalmış oldu.
Avrupa’dan gelen talep azaldı
Türk imalatçılarının ihracat pazarlarındaki genel talep şartları bilhassa Avrupa’daki zayıflık nedeniyle eylül ile üst üste iki ay bozuldu. Büyümenin merkezi yeniden Orta Doğu ve Hindistan olurken, ABD’de talep şartları üçüncü çeyrek sonunda genel olarak istikrarlı seyretti. İhracat pazarlarının talep şartlarındaki bozulma bir evvelki aya epeyce yakın seyretti. İhracat iklimindeki zayıflama büyük ölçüde Avrupa’dan gelen talebin azalmasından kaynaklandı. Türk imalatçılarının Avrupa’daki en büyük dört ihracat pazarı olan Almanya, Birleşik Krallık, İtalya ve Fransa’da ekonomik aktivite eylül ayında düşüş kaydetti. Bu pazarlar toplamda Türk imalat sanayi ihracatının yaklaşık yüzde 23’ünü oluşturuyor. Avrupa’nın başka ülkelerine bakıldığında, Hollanda, Avusturya, Polonya ve Çek Cumhuriyeti’nde de üretimin azaldığı görüldü. İspanya, İrlanda ve Yunanistan’daki büyüme ise görece müspet oldu.
Orta Doğu’da talep canlılığını korudu
Öte yandan, ABD’de ekonomik aktivite üçüncü çeyrek sonunda da genişlemeyi sürdürdü. Üretim ağustosta olduğu üzere çok sonlu bir artış gösterdi. Orta Doğu’da talep genel olarak canlılığını korudu. Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Suudi Arabistan’da büyüme ivme kazanırken, Katar’da da ekonomik aktivite bariz artış sergiledi. Mısır ve Lübnan’da ise üretimin azaldığı görüldü.
Orta Doğu hariç tutulduğunda, anket kapsamında takip edilen ülkeler içerisinde en süratli genişleme Hindistan’da ölçüldü. Bu ülkede büyüme bir evvelki aya çok yakın seyretti ve güçlü seyrini korudu.
Diğer BRIC ülkelerinin performanslarında ise farklılıklar gözlendi. Rusya’da üretim besbelli bir biçimde artmaya devam ederken, Çin’de büyüme son dokuz ayın en düşük düzeyine geriledi. Brezilya’da ekonomik aktivite ağustos ayındaki hafif artışın akabinde yine düşüşe geçti. Bu düşüş hafif olmasına karşın yaklaşık son iki buçuk yılın en besbelli seviyesinde gerçekleşti.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İhracat İklimi Endeksi hakkında değerlendirmede bulunan S&P
Global Market Intelligence İktisat Yöneticisi Andrew Harker, şunları söyledi:
“Avrupa’daki ekonomik zayıflık eylül ayında Türk imalatçıları için pürüz oluşturmaya devam etti ve üçüncü çeyrek sona ererken dış pazar satışları açısından firmaların önündeki seçenekleri sonlandırdı. Buna ek olarak ABD’deki büyümenin ölçülü seyretmesi sonucu, kilit ihracat pazarları içerisinde talep artışının ana kaynağı tekrar BAE oldu. Rusya’da da ekonomik aktivite dirençli görünümünü korudu.”
