ABD’de hükümetin “kapanma” riski artıyor
Ülkede 2023 mali yılı yarın lokal saatle gece yarısı sona ererken, Kongre’de federal hükümete finansman sağlayacak bütçe tasarısına yönelik müzakerelerden şimdi sonuç alınamadı.
Temsilciler Meclisi ve Senato’nun hükümete sağlanacak finansman için farklı yollar izlemesi, hükümet operasyonlarının bütçe yetersizliği nedeniyle durma mümkünlüğünü artırdı.
Demokratların denetimindeki Senato’da hükümete 17 Kasım’a kadar finansman sağlayacak süreksiz bütçe tasarısı gündeme gelirken, Cumhuriyetçilerin idaresindeki Temsilciler Meclisi kelam konusu tasarıyı desteklemeyi reddetti.
Senato’nun bütçe tasarısında, Ukrayna’ya yardım için 6 milyar dolarlık kaynağın ayrılmasını öngören düzenleme de yer aldı.
Temsilciler Meclisi’nde ise 4 federal kurumu finanse edecek yasa tasarılarından 3’ü kabul edildi. Kelam konusu tasarıların Demokratların denetimindeki Senato’dan geçme talihi bulunmuyor. Bu tasarılar yasalaşmaları halinde bile hükümetin tamamı için finansman sağlamamaları nedeniyle kısmi kapanmayı önleyemiyor.
“Federal hükümetin kapanması” ne demek?
Amerikan kanunlarına nazaran Kongre her yıl 1 Ekim’de başlayıp 30 Eylül’de sona eren mali yılın tümüne ait bütçeyi vaktinde onaylayamazsa, bu gerçekleşene kadar geçen müddetin süreksiz bütçelerle kapatılması gerekiyor.
Geçici bir bütçenin de onaylanamadığı periyotlarda harcama yetkisini kaybeden federal hükümet, hayati hizmetler dışındaki tüm faaliyetlerine orta vermek zorunda kalıyor.
Bu süreçte, hayati olmayan hizmetlerde misyonlu kamu çalışanları zarurî müsaadeye çıkarılırken, ABD ordusu, istihbarat kurumları, kamu hastanelerinde çalışan hekim ve hemşireler, havaalanları ve hapishanelerdeki güvenlik vazifelileri üzere kamu çalışanları misyonlarına devam ediyor. “Hayati personel” kategorisinde yer alan bu çalışanlar, kapanma devirlerindeki maaşlarını ekseriyetle Kongre yeni bir bütçe geçirene kadar alamıyor.
En son Trump periyodunda hükümet kapanmıştı
ABD Kongresi’nde Cumartesi gece yarısına kadar rastgele bir muahede sağlanamaması halinde hükümet 2019’dan bu yana birinci kere kapanacak.
Ülkede federal hükümet en son Eski ABD Lideri Donald Trump devrinde kapanmış ve Aralık 2018’de başlayarak Ocak 2019’da biten 35 günlük kapanma ABD tarihinin en uzun vadeli kapanması olmuştu.
Hükümetin kapanması durumunda yüz binlerce federal çalışan fiyatsız müsaadeye çıkarılacak ve ekonomik dataların açıklanmasından toplumsal yardımlara kadar geniş yelpazedeki hizmetler aksayacak.
