Karikatür: Enflasyon dalgasıyla uğraşın BoJ hali
Investing.com – Haruhiko Kuroda, her şeye karşın son gülen olabilir.
Soğukkanlı Haruhiko Kuroda’nın, bu haftaki siyaset toplantısında kararlı güvercin haline geri dönmesinin akabinde iki ay içinde; faizleri yükseltmeden ya da para siyasetini sıkılaştırmadan Japonya Merkez Bankası (BoJ) Başkanlığı vazifesinden ayrılacağı neredeyse kesin üzere görünüyor.
BoJ, uzun vadeli faiz oranları üzerindeki denetimini gevşeteceği tarafındaki yaygın beklentilere meydan okuyarak 10 yıllık devlet tahvili getirileri için resmi maksat oranını %0’da ve tolerans bantlarını, bunun her iki tarafında %0,5’te tuttu. Enflasyonun son 40 yılın en yüksek düzeyinde olduğu bir periyotta, dünya merkez bankaları ortasında eşsiz bir formda, resmi kısa vadeli faiz oranı %0’ın altında kaldı.
Bu kararlar, BoJ’un ithalat fiyatlarındaki artış ve yendeki çöküş nedeniyle siyasetini sıkılaştırmaya zorlanacağına bahse giren mali piyasalar için bir şok oldu. Aralık ayındaki toplantıda tolerans bantlarının %0’ın her iki yanındaki 25 baz puandan genişletilmesini; durdurulamaz bir spekülatif sermaye selinin akacağı ve BoJ’un stratejisini mahvedeceği, barajdaki birinci çatlak olarak görmüşlerdi.
Bu şimdi gerçekleşmeyebilir fakat bu hafta dolar ve ABD Hazine tahvilleri piyasasından daha çok arıza çıkaran, kaygı verici derecede zayıf birtakım ABD iktisat datalarından sonra Kuroda, ceketini almadan evvel de bu beklentinin gerçekleşmesi pek muhtemel görünmüyor.
Ne de olsa yen boğası olmak için BoJ’un sıkılaşacağına inanmaya gerek yok. Tıpkı hedefe ABD merkez bankasının daha güvercin olmasıyla da ulaşılabilir. Dolar faizleri için ileriye dönük eğrinin düzleşmesi ve akabinde aşağı inmeye başlaması kâfi.
Önemli olan, iki para ünitesi ortasındaki faiz farkının daralmasıdır ve tam da bu oluyor: Dolar/yen çiftinin, yaklaşık 152 ile 32 yılın en yüksek düzeyine ulaştığı Ekim ayından bu yana 10 yıllık Japonya ve ABD faizleri ortasındaki fark, yaklaşık 80 baz puan daralarak USD/JPY’yi son sekiz ayın en düşük düzeyi olan 128’in biraz üzerine çekti.
ING’de döviz stratejisti olan Francesco Pesole, BoJ ne kadar güvercin kalsa da dolarda daha da düşme riski gördüğünü söyledi.
Bu durum BoJ’un; zayıf bir yenin, Japonya’nın deflasyonist şeytanlarını sonsuza dek kovmak için kâfi enflasyonu yaratacağı ve şirketleri, iş gücünü azaltmak için fiyatları artırmaya zorlayacağı istikametindeki umutlarını yıkmakla tehdit ediyor.
Bankanın bu hafta açıklanan yeni iddiaları bu türlü bir inancı yansıtmıyor. İçinde bulunduğumuz mali yılda %3 civarında olan enflasyonun, Mart 2024’e kadar %2’nin altına düşmesini ve bir sonraki yıl da bu düzeyin altında kalmasını bekliyor. Tekrar dünya merkez bankaları ortasında neredeyse eşsiz bir formda, bu kestirimler, merkez bankasının uzun vadeli istikrarlı fiyat tarifinin altında.
Bu nedenle bankanın, “gözlemlenen TÜFE’deki (taze besin hariç tüm kalemler) yıllık artış oranı yüzde 2’yi aşana ve istikrarlı bir formda amacın üzerinde kalana kadar nakdî tabanı genişletmeye devam edeceğini” söyleyerek ekonomiyi tekrar canlandırmak için tahvil satın alma taahhüdünü yine teyit etmesi kaçınılmazdı.
BoJ’un lisana getirmesine müsaade verdiği tek umut, iddialarına yönelik risklerin üst tarafta çok çarpık olmasıydı: Çin’in bu yıl tekrar açılması hem makine ihracatı hem de turist ithalatı yoluyla dış kesimi desteklemeli ve tüm bunlar, Japon şirketleri fiyatları artırma konusunda daha az nevrotik hale getirme eğiliminde olmalı. Japonya’nın iş gücü piyasası sıkıdır ve sıkı kalmaya devam edecektir, enflasyon beklentileri yükselmiştir.
Ancak Japonya, bu bahiste daha evvel de pek çok yanlış şafak gördü ve kuşkucular rastgele bir “yeni paradigma” öyküsüne inanmadan evvel daha fazla delil görmek isteme hakkına sahip olacak. Global enflasyonun aylar evvel doruğa ulaştığı düşünüldüğünde Japonya’nın reflasyon gayretlerine yönelik en büyük dayanak zayıflıyor. Merkez bankacılığı kelam konusu olduğunda Kuroda, “Geçici Takım”ın son ve en isteksiz üyesi olabilir fakat faiz oranlarını artırma yüreğini topladığında, buna olan muhtaçlığın çoktan geride kalmış olabileceği ihtimali gün geçtikçe artıyor.
Yazar: Geoffrey Smith
