Emtia piyasası şubatta Fed kıskacına takıldı
Emtia piyasasında geçen ay ABD Merkez Bankasının faiz indirimine yönelik beklentilerin ötelenmesiyle fiyat düşüşleri oldu.
Fed’in para politikasına ilişkin belirsizlikler, küresel imalat sanayisine ilişkin endişeler ve dolara talebin artması, geçen ay emtia piyasasında satış baskısına yol açtı.
Federal Açık Piyasa Komitesi toplantı tutanakları da yetkililerin para politikasını hızlı gevşetme konusunda endişeleri olduğunu gösterdi.
Tutanaklarda, Fed yetkililerinin, enflasyonun düşürülmesinde daha fazla ilerleme kaydedilmesinin beklenenden daha uzun sürebileceği ihtimaline ağırlık verdiği bilgisi yer aldı.
Geçen ay değerli metallerde karışık bir seyir izlendi. Şubatta fiyatlar, ons bazında altında yüzde 0,5, platinde yüzde 1,9 artarken, gümüşte yüzde 0,7 ve paladyumda yüzde 3,3 azaldı.
Altın fiyatları, Orta Doğu’daki gerginlikten dolayı yatırımcıların “güvenli limana” yönelmesi nedeniyle yükseldi.
Platinin ons fiyatı 2018’den bu yana ilk kez paladyumun ons fiyatının üzerine çıktı. Arzın istikrarlı olacağı, buna karşın talepteki azalışın devam edeceği öngörüleriyle paladyum fiyatları sert düştü.
Kurşun değer kaybetti, nikelin libre fiyatı yüzde 10,3 arttı
Fed’in faiz indirimine yönelik beklentilerdeki gerilemenin yanı sıra Çin’den gelen zayıf ekonomik verilerin talep görünümünü de olumsuz etkileyeceği endişesiyle bazı baz metallerin fiyatlarında düşüş oldu.
Tezgah üstü piyasada fiyatlar libre bazında bakırda yüzde1,4, alüminyumda yüzde 3,3, çinkoda yüzde 4, kurşunda yüzde 5 azaldı, nikelin libre fiyatı yüzde 10,3 arttı.
Analistler, yüksek faiz oranları, batı ekonomilerinin imalat sanayi aktivitelerindeki durgunluk ve Çin ekonomisine ilişkin sıkıntıların devam etmesinin gelecek dönemlerde de baz metallere talebin azalmasına neden olabileceğini söyledi.
Şili’de bakır üretimindeki artış bu metalde fiyatların düşmesine yol açarken, Avustralya’nın yeşil enerji endüstrisi için daha geniş destek hazırlığı ve bu kapsamda nikeli “kritik bir mineral” olarak sınıflandırması nikel fiyatlarını olumlu etkiledi.
Arz endişeleri de nikel fiyatlarında yükselişe yol açtı.
Avustralya merkezli finansal hizmetler ve altyapı varlık yönetimi şirketi Macquarie Group’a göre, Endonezya’daki madencilik faaliyetlerine verilen onay kısıtlanırsa küresel nikel piyasasında bu yıl sürpriz bir açık oluşabilir.
Hava sıcaklılarının artacağına yönelik öngörüler doğal gaz talebini olumsuz etkiledi
Enerji grubuna bakıldığında ise şubat ayını Brent petrolün varil fiyatı yüzde 1,7 yükselişle, New York Ticaret Borsasında işlem gören doğal gazın İngiliz Termal Birimi cinsinden fiyatı ise yüzde 11,4 düşüşle tamamladı.
İsrail-Filistin çatışması nedeniyle Orta Doğu’da artan gerginlik petrol fiyatları üzerinde etkili olmaya devam etti. ABD’de benzin stoklarındaki azalış da Brent petrol fiyatlarını yükselten bir diğer faktör oldu.
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütünün (OPEC) üretim kesintisi uygulamasının süresini bu yılın ikinci çeyreğine uzatacağı yönündeki beklentiler de Brent petroldeki fiyat artışında etkili oldu.
OPEC+ grubu Kasım 2022’de günlük 2 milyon varillik üretim kesintisi yapacağını duyurmuş, geçen yıl mayıs itibarıyla da günlük yaklaşık 1,6 milyon varil ilave kesinti yapma kararı almıştı. Buna ek olarak 9 üye ülke, Temmuz 2023’ten bu yana değişen miktarlarda gönüllü kesintiye gitmişti.
Grup, şubat başında yaptığı açıklamada, petrol üretimini azaltma politikasını 3 Nisan’a kadar sürdüreceğini teyit etmişti.
Yunanistan’ın Avrupa Birliği’nin (AB) Kızıldeniz’deki “Aspides” misyonuna katılmaya karar verdiğini açıklaması da Orta Doğu’da devam eden jeopolitik gerilimin diğer bölgelere de sıçrayacağı endişelerini artırarak Brent petrolde yukarı yönlü hareketi destekledi.
Doğal gaz fiyatları, hava sıcaklılarının artacağı, dolayısıyla talebin azalacağına yönelik tahminler ve depolanan miktarın sezon ortalamasının üzerinde olması nedeniyle düştü.
Tarım grubunda sert dalgalanmalar görüldü
Geçen ay emtia piyasasında tarım grubunda ise sert dalgalanmalar görüldü.
Chicago Ticaret Borsasında kile başına fiyatlar buğdayda yüzde 3,2, mısırda yüzde 4,2, soya fasulyesinde yüzde 6,7 azalırken, pirinçte yüzde 0,4 arttı. Mısır 4,0875 dolarla, soya fasulyesi de 11,2850 dolarla Kasım 2020’den sonraki en düşük seviyeyi gördü.
Intercontinental Exchange’te işlem gören pamuğun libre fiyatı yüzde 16,9, kakaonun ton fiyatı yüzde 25 artarken, kahvenin libre fiyatı yüzde 5, şekerin libre fiyatı yüzde 10,1 azaldı.
Buğday ve mısır üretiminin artacağı öngörüleri fiyatlarda düşüşe neden oldu. Pirinç üretiminin azalacağına yönelik tahminler fiyatları artırdı.
Çin ekonomisine ilişkin problemlerinden dolayı ülkede talebin azalacağı endişeleriyle soya fasulyesi fiyatları geriledi.
Batı Afrika’da başlayan Harmattan rüzgarlarının kakao hasadı için tehdit oluşturması ve teslimat için limanlara az miktarda ürün gelmesi, sıcaklıkların artması ve yağışların azalması sonrasında Fildişi Sahili’nde kakao teslimatlarının azalması bu ürünün fiyatlarında yükselişe sebep oldu. Gana’nın 2023-2024’e dönemine ilişkin kakao üretim tahminlerini aşağı çekmesi de fiyatlardaki artışta etkili bir faktör olarak öne çıktı.
Çin ekonomisine yönelik endişelere rağmen ülkede pamuk tüketiminin yoğun şekilde devam etmesi pamuk fiyatlarının artmasına neden oldu. Dünya pamuk üretiminin azalacağı öngörüleri de fiyatlarını yükseltti.
Brezilya’da şeker yerine etanol üretiminin tercih edildiği yönündeki haberler, şeker fiyatlarında düşüşe yol açtı. Vadeli şeker kontratlarında fiziki teslimatların azalması ve bunun talebe yönelik endişeleri artırması da şeker fiyatlarında değer kaybını tetikledi. Brezilya’da şeker üretiminde artışın devam etmesi ise fiyatlar üzerinde baskı oluşturdu.
Kahve piyasasında üretim fazlası olacağı beklentisiyle arza ilişkin endişelerin hafiflemesi, bu ürünün fiyatlarında gerilemeye neden oldu. Brezilya realindeki düşüş de kahve piyasasını olumsuz etkiledi.