Uzaydaki gizemli boşluk: Boötes Boşluğu nedir?

Eğer internete inanırsak, Barnard 68 uzayda bulunan o kadar büyük bir boşluk ki, onun üzerinden geçseniz 752.536.988 yıl boyunca hiçbir şeye rastlamazsınız. Her ne kadar bu savda bir sürat belirtmemiş olsa da, yılda birkaç metre üzere çok düşük suratlar için bu cümleyi teknik olarak hakikat kabul edebiliriz. Ancak uzay için makul bir süratte ilerliyorsanız durum mutlaka bu türlü değil.

Aşağıdaki fotoğrafta, Avrupa Güney Gözlemevi’nin (ESO) Çok Büyük Teleskobu tarafından Mart 1999’da çekilen, Güneş ile kendisi ortasında hiçbir şey görülemeyecek kadar Güneş’e yakın olan karanlık bulutsu Barnard 68’in (400 ışık yılı) gerçek imgesi yer alıyor. Lakin, görünür ışıkla görüntülerken moleküler bulut sayesinde görülemese bile, bölge aslında yıldızlarla doludur.

ESO’nun açıkladığı üzere “bu dalga uzunluklarında, küçük bulut, içindeki toz parçacıklarının engelleyici tesiri nedeniyle büsbütün opaktır.”

Kızılötesinde baktığınızda ise yıldızlar aşağıda olduğu üzere görünür hale gelir:

IFLScience’dan Francesca Benson’un da belirttiği üzere, karanlık bulutsunun ardını göremediğiniz için bunun uzayda bir boşluk olduğunu söylemek, bulutlu bir günde Güneş’i göremediğimiz için Güneş’in olmadığını tez etmeye misal.

Neyse ki uzaydaki enteresan büyük boşlukların meraklılarının hayal kırıklığına uğramasına gerek yok; kelam konusu boşluklar olduğunda kainatın sonsuz genişliğinde çok sayıda gizem bulabiliyoruz.

Uzayda gerçek bir boşluk: Boötes Boşluğu

Genellikle Büyük Hiçlik yahut Büyük Boşluk olarak isimlendirilen Boötes Boşluğu, beklenilebilecekten daha az galaksinin bulunduğu gerçek bir uzay alanıdır ve nitekim de boş olmaya çok yakındır. 250 ila 330 milyon ışık yılı genişliğiyle bildiğimiz en büyük boşluklardan biridir. Bu alan, tüm gözlemlenebilir kainatın çapının yaklaşık yüzde 2’si kadardır.

Boşluk birinci olarak 1981 yılında galaksilerin kırmızıya kayma araştırması sırasında keşfedildi. Sonuçlarını “Boötes’te bir milyon megaparsek küplük boşluk mu?” başlıklı bir makalede yayınlayan gökbilimciler, topladıkları bilgilere ait makul bir yorumun, bölgenin “neredeyse galaksilerden yoksun” olabileceği olduğunu belirtti.

Daha sonra gökbilimciler yavaş bir formda bölgede galaksiler bulmaya başladılar ve 1997’ye gelindiğinde Büyük Hiçlik’te, şayet galaksiler uzayda eşit bir halde dağılsaydı yaklaşık 2.000 galaksi içermesi gereken bir alanda, yaklaşık 60 galaksinin varlığı doğrulandı.

İnternette çok sayıda kaynak, yanlışlı olarak, Boötes Boşluğu ve Barnard 68’i birbirine karıştırmaktadır.