2,4 milyar kişi su badiresi çeken ülkelerde yaşıyor
Her yıl 16 Ekim’de kutlanan “Dünya Besin Günü” dünya genelinde sağlıklı beslenmeye güç yetiremeyen ve sağlıklı besine nizamlı olarak erişmeye gereksinimi olan milyonlarca kişinin durumuna dikkati çekiyor.
FAO, “Dünya Besin Günü”nün bu yılki temasını, “Su hayattır, su besindir. Kimseyi geride bırakmayın” olarak belirledi.
Buna nazaran, Dünya yüzeyinin yaklaşık yüzde 71’ini kaplayan su ölçüsünün yalnızca yüzde 2,5’i içme, tarım ve endüstriyel kullanım için uygun durumda.
Hızlı nüfus artışı, kentleşme, ekonomik kalkınma ve iklim değişikliği üzere faktörler, gezegenin su kaynaklarını giderek artan bir baskı altına sokuyor. Birebir vakitte, kişi başına düşen tatlı su kaynakları da geçen yıllarda yüzde 20 azaldı.
On yıllardır süren suyun makus kullanımı ve idaresi, yer altı sularının çok çıkarılması, kirlilik ve iklim değişikliği nedeniyle su mevcudiyeti ve kalitesi süratle kötüleşirken bu pahalı kaynağı geri dönüşü olmayan bir noktaya kadar tüketme riskiyle karşı karşıya olunduğu uyarısı yapılıyor.
2,4 milyar kişi su düşüncesi çeken ülkelerde yaşıyor.
Günümüzde, 2,4 milyar kişi su ıstırabı çeken ülkelerde yaşıyor.
Bu sayının birçoklarını, başta bayanlar, yerli halk, göçmenler ve mültecilerden oluşan, günlük muhtaçlıklarını karşılamakta zorlanan çiftçiler oluşturuyor.
Geçimlerini kısmen de olsa su kullanımına bağlı besin sistemleriyle sürdüren yaklaşık 600 milyon kişi kirlilik, ekosistem sorunları, sürdürülemez uygulamalar ve iklim değişikliğinin tesirlerinden muzdarip.
“Dünya Besin Günü”nde daha az suyla daha fazla besin ve öteki temel tarım eserlerinin üretilmesi gerektiğine dikkati çekiliyor.
Hükümetlerin suyu daha güzel planlamak ve yönetmek için bilgi, inovasyon ve bölümler ortası uyumdan yararlanan, bilim ve delile dayalı siyasetler tasarlamaları gerektiğine işaret ediliyor.
FAO, “Hükümetler, bu siyasetleri daha fazla yatırım, mevzuat, teknoloji ve kapasite geliştirme ile desteklemeli, çiftçileri ve özel dalı suyun daha verimli kullanılması ve korunması için entegre tahlillere katılmaya teşvik etmeliler.” teklifinde bulunuyor.
2022’de global nüfusun yüzde 29,6’sı kâfi besine erişemedi
FAO’nun “Dünyada Besin Güvenliği ve Beslenmenin Durumu 2023” raporuna nazaran, yetersiz beslenmenin yaygınlığı sonucu ölçülen global açlık, 2021’den 2022’ye değişmeden kaldı.
Ancak, 2022’deki global açlık oranı, Kovid-19 salgını öncesine denk gelen 2019’a kıyasla epeyce yüksek.
2022’de dünyada 691 ila 783 milyon kişi açlıkla karşı karşıya kaldı.
Bu sayı, 2019’a kıyasla 2022’de 122 milyon daha fazla kişinin açlıkla çaba ettiğini gösteriyor.
2022’de global nüfusun, 2,4 milyar bireye denk gelen yüzde 29,6’sı kâfi besine erişemedi.
Gıda güvensizliğinin yaygınlığı 2019’dan 2022’ye arttı
2030’da yaklaşık 600 milyon kişinin kronik olarak yetersiz besleneceği öngörülüyor.
Bu bilgi, Kovid-19 salgınının ve Rusya Ukrayna savaşının yaşanmadığı bir senaryoya kıyasla 119 milyon, yalnızca Rusya Ukrayna savaşının yaşanmadığı bir senaryoya nazaran ise yaklaşık 23 milyon daha fazla.
Kronik olarak yetersiz beslenecek kişi sayısının 2030’da 600 milyona ulaşması senaryosu, bilhassa Afrika’da açlığın ortadan kaldırılmasına yönelik BM’nin Sürdürülebilir Kalkınma Maksatlarına (SKH) ulaşmanın zorluğuna işaret ediyor.
Küresel seviyede orta yahut şiddetli besin güvensizliğinin yaygınlığı, 2019’dan 2020’ye keskin bir artış gösterdikten sonra 2021 ve 2022’de de durum değişmedi.
2022 yılında dünya genelinde, beş yaşından küçük varsayımı 148,1 milyon çocuğun sağlıklı büyüyemediği ve 37 milyon çocuğun çok kilolu olduğu kaydedildi.
Sağlıksız büyüme durumu genelde kırsal alanlardaki çocuklarda görülürken, çok kilolu olma durumu kentsel alanlarda biraz daha yaygın.
Birçok ülkede artan çocuklarda sağlıklı büyüyememe ve çok kilo sıkıntısının, çeşitli sıhhat sorunlarını artıracağına işaret edildi.
Yetersiz beslenme yaygınlığının arttığı ve azaldığı bölgeler
Yetersiz beslenme yaygınlığı, dünya genelinde 2019’da yüzde 7,9 iken, 2022 yılında yüzde 9,2’ye yükseldi.
Afrika, Asya ve Okyanusya’da, 2019’dan 2022’ye yetersiz beslenme yaygınlığı artış gösterirken, Latin Amerika ve Karayipler’de yetersiz beslenme yaygınlığı azaldı.
Afrika’da 2019’da yüzde 17 olan yetersiz beslenme yaygınlığı, 2022’de 2,7 puan artarak 19,7’ye ulaştı.
Asya’da 2019’da yüzde 7,4 olan yetersiz beslenme sorunu oranı, 2022’de yüzde 8,5’e çıktı.
Okyanusya’da da 2019’da yüzde 6,4 olan yetersiz beslenme yaygınlığı az da olsa artarak, 2022’de yüzde 7’ye ulaştı.
Latin Amerika ve Karayipler’de ise yüzde 5,6 olan yetersiz beslenme yaygınlığı oranı, 2021’de yüzde 7’ye ulaştı lakin kelam konusu yaygınlık oranı 2022’de 0,5 puanlık düşüşle yüzde 6,5’e geriledi.
