Pak güç projelerinde yeni kredi paketi beklentisi

Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Çetin Ali Dönmez, Ayaş Tarım GES’in açılışı kapsamında yaptığı değerlendirmede, dünya genelinde çevreyi kirleten ve etrafın önemsenmediği yatırımlara finansman bulunmasının zorlaştığını söyledi.

Bakanlık olarak tüm milletlerarası kuruluşlarla görüştüklerini ve “proje odaklı kredi” sistemi kurguladıklarını lisana getiren Dönmez, kelam konusu projelerle düşük faizli kredilerin kullanılabileceğini aktardı.

Dönmez, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının son 2-3 yıldır kullandırdığı ve kullandırılmakta olduğu fonların toplam meblağının 1,5 milyar doların üzerinde olduğunu vurgulayarak, şöyle konuştu:

“Proje odaklı kredi düzeneği kurguluyoruz. Hazine ve Maliye Bakanlığı da bunlara takviye veriyor. Garanti olmaya çalışıyor. Bu projeler vasıtasıyla memleketler arası fonları uzun vadeli, düşük faizli, maliyeti düşük fonları biraz hazine dayanağı ile sanayicimize, çiftçimize, tarım bölümümüze kullandırmayı planlıyoruz. Sanayi için yeni bir paket mutabakatı yapmak üzereyiz. İlan edilecek, daha ilan edilmedi. Kalkınma ajansları üzerinden ayrıyeten dağıtabileceğimiz kırsal kalkınma odaklı, beklentimiz 400 ile 500 milyon dolar ortasında oradan bir fonlama bulmak. Bunlar odaklı finansman olduğu için maliyetleri düşük oluyor. Dünyada yenilenebilir güç kullanan tesislere ve bu yatırımlara daha fazla finansman ve yatırım imkanı oluştu. Dünya Bankası ve öbür finans kuruluşlarından Türkiye’de yapılacak pak güç odaklı projelere 400-500 milyon dolar ortası kredi paketi bekliyoruz.”

Dönmez, dışarıdan borçlanmanın maliyeti arttırdığını uzun vadeli ve borçlanma maliyeti düşük kredilerin daha değerli olduğunu aktardı.

Sağlanan kredilerin nerede ve hangi projelerde kullanılacağına ait ilgili kuruluşlara bilgi verildiğini lisana getiren Dönmez, “Krediler Dünya Bankası yüklü, başka finansal kuruluşlar da var. En son Japon Kalkınma Bankası’ndan aldık. Avrupa kaynaklı diğer krediler de bulabiliyoruz. Bunlar biraz daha Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından kullanılacak ‘odaklı’ fonlar. Nerelerde kullanacağımızın sorulduğu fonlar. Bu da bizi rahatlatıyor zira biz de nerede harcayacağımızı biliyoruz” diye konuştu.

Tarım GES ile güneş gücü bölümünün uygulama alanı genişliyor

Dönmez, Ayaş Tarım GES’te çatıda güneş panelleri ile elektrik üretimi yapılırken, panel altında ziraî eserlerin daha verimli üretilebileceğini söyledi.

Bugüne kadar Türkiye’deki güneş santrali yapısında panellerin toprağa yakın konumlandırıldığını lisana getiren Dönmez, “Alttaki toprak verimsiz hale geliyordu. O yüzden de ziraî alanlar konusunda hayli bir hassasiyet olması çok olağandı. Tarım GES uygulamalarında ise alanlar genişleyecek. Artık bir çok tarım yerine güneş gücü panelleri konulabilecek hale gelecek. Bu tıpkı vakitte yenilenebilir güç pazarının da büyümesi manasına geliyor. Türkiye için yenilenebilir güç kaynağının artması demek. Öteki taraftan da tarımla uğraşan çiftçilerimiz için daha verimli bir ziraî uygulama olacak, çiftçinin maliyetleri düşecek. Tarım GES’ten üretilen elektriğin bir kısmı çiftçinin tarım için muhtaçlık duyduğu sulama için kullanılacak. Maliyet düşecek, verimlilik artacak” değerlendirmesinde bulundu.

Uzun vadede Türkiye’nin büyümesine yardımcı olacak uygulamaların tarım üretimine de katkısı olacağını tabir eden Dönmez, şöyle devam etti:

“Bu üslup üretim sayesinde uzun vadede ziraî eserlerde enflasyon, fiyat artışını engelleyici ölçüde de takviyesi olacak. Bu projenin birincisi çok değerliydi. Bu projeyi ODTÜ-GÜNAM ile yaptık. Bu proje bir araştırma altyapısı. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından desteklenen bir araştırma altyapısı. Bunun içinde sanayi firmaları, panel üreticilerimiz var. Kalyon PV, CW Güç var. Ayrıyeten yazılımcı firma Gumbel Group var. Bunun içinde çiftçilerimiz var. Hocalarımız var. İşbirliği metodu bu gerçekleştirildi. Buradan elde edilen bilgilerle bundan sonraki uygulamaların daha verimli yapılması sağlanacak.”

Dönmez, misal tarım GES uygulamalarının Kayseri ve Bursa’da yapılacağını ve ODTÜ-GÜNAM ile projelerin yürütüleceğini söyledi.

“Tarım GES’ten üretilen elektriğin şebekeye satılması için çalışıyoruz”

Çiftçilerden gelen tekliflerin de dinlendiğini ve farklı uygulamalar üzerinde çalışıldığını belirten Dönmez, şunları kaydetti:

“Gerek ajans gerek KOSGEB, kamu bankaları ve Türkiye finansal sistemi üzerinden çiftçilerimize dayanak vermeyi planlıyoruz. Çiftçilerimizin tek başına tarım GES’i yapması mümkün değil. Muhtarımız önayak oldu. Burada çiftçilerimizle konuştuk. Tahminen de bu panellerden üretilen gücün birebir vakitte şebekeye verilmesi konusunda uygulama esnekliği getirilirse, çiftçi hem gücünü ucuza getirebilsin hem de fazla enerjiyi tahminen bir ölçüde şebekeye verip toplam ziraî üretimin maliyetini düşürebilsin. Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanlığı ile bu mevzuyu istişare edeceğiz. Buradaki üzere projelerde ziraî üretimde randıman artışını da gözledikten sonra bu türlü bir uygulamanın hayata geçirilmesi mümkün olur tahminen de. Üreticinin elektrik üretiminin fazlasını şebekeye verebilecek bir tahlil. Bunu, inşallah, görüşeceğiz. Arkadaşlarımızla da takip edeceğiz.”