AB’de mesken sahipliği oranı düşüyor

Avrupa İstatistik Ofisi bilgilerinden derlenen bilgiye nazaran, AB’de yaşayan nüfusun yüzde 69,9’u kendi konutunda yaşıyor. Konut sahipliği oranı Almanya’da yüzde 49,1, Avusturya’da yüzde 54,2, Danimarka’da ise yüzde 59,2 düzeylerinde bulunuyor.

Aynı oranın Hırvatistan’da yüzde 90,5, Macaristan’da yüzde 91,7, Slovakya’da yüzde 92,9 Romanya’da ise yüzde 95,3 düzeylerinde olduğu görülüyor.

Avrupa Birliği’nde nüfusun yüzde 43,8’i ipotek yahut konut kredisi olmadan borçsuz olarak sahibi tarafından kullanılan bir konutta yaşıyor. Bu oran AB üyesi olan 10 ülkede yüzde 60’ın üzerinde seyrediyor. Borçsuz konut sahipliği oranı en yüksek yüzde 93,9 ile Romanya’da bulunurken, Hırvatistan yüzde 82,8, Bulgaristan yüzde 82,6 ile Romanya’yı takip ediyor.

Buna karşılık, AB nüfusunun yüzde 30,1’i ise kiralık konutlarda yaşıyor. Almanya yüzde 50,9 ile kiracı oranı en yüksek ülke olarak öne çıkıyor. Almanya’yı yüzde 45,8 ile Avusturya, yüzde 40,8 ile Danimarka, yüzde 35,3 ile Fransa izliyor.

“Konut krizi derinleşiyor”

Cushman & Wakefield I TR International İdare Konseyi Lideri Tuğra Gönden, yaptığı açıklamada, AB ülkelerindeki büyükşehirlerde, çoklukla merkezi pozisyonlardaki konut maliyetlerinin epey yüksek olduğunu kaydetti.

Yüksek gelirli ülkelerin büyükşehirlerinde nüfus yoğunluğunun yıldan yıla arttığını aktaran Gönden, “Sınırlı konut ve arsa arzı ile kentsel bölgelerde daha fazla insanın yaşamak istemesi, konut fiyatlarının da artışına neden oluyor. Sonuç olarak bu durum konut sahipliği oranlarına da yansıyor ve insanların konut satın almak yerine kiralık konutlara yönelmelerine neden oluyor. Ayrıyeten bu talep artışı hem satılık hem de kiralık konut fiyatlarının yükselmesine neden olarak bu kısır döngünün devam etmesine sebep oluyor” diye konuştu.

Gelişmiş Avrupa ülkelerinde konut krizinin derinleştiğini vurgulayan Gönden, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Almanya’da konut krizi derinleşiyor ve göçmenlerin ülkeye gelmesi bu durumu daha da karmaşık hale getiriyor. Bilhassa büyük kentlerden biri olan Berlin üzere Almanya’nın büyük metropollerinde bu sorun daha fazla hissediliyor. Artan inşaat maliyetleri, yükselen faiz oranları ve mülteci akını nedeniyle ülkede konut açığı son 20 yılın en yüksek düzeyine ulaştı. Ukrayna-Rusya savaşı sonrasında Almanya’ya gelen Ukraynalıların talebi, ek 200 bin konut muhtaçlığına sebep oldu. Kira fiyatlarındaki artışlar kamuoyunda büyük reaksiyonlara yol açtı ve hükümet bu sıkıntıya karşı tahlil bulmak için bir referandum düzenledi. Referandum sonucunda, kamulaştırma yoluna gidilerek 240 binden fazla konutun kamulaştırılmasına yüzde 56,4 oranında evet oyu çıktı.

Fransa’da da emsal konut krizi meseleleri yaşanıyor. Fransız hane halklarının aylık harcamalarının büyük bir kısmını kira masrafları oluşturuyor. Başşehir Paris üzere merkezi bölgelerde konut fiyatlarının artması, konut arayanları kent merkezlerinden uzaklaştırmakta ve birebir vakitte kiralık konut bulma sürecini uzatmakta. Abbe Pierre Vakfı’nın raporuna nazaran, 2022 prestijiyle Fransa’da 4,15 milyon kişi barınma meselesiyle karşı karşıya yahut insanlık dışı şartlarda yaşıyor. Bu konut arzı meselelerinin akabinde Fransa Başbakanı Elisabeth Borne, konut kasveti yaşanan bölgelerde vatandaşların konutlara daha kolay erişebilmelerini sağlamak için bankalarla iş birliği yaparak kredilere daha kolay erişim sağlamayı ve 0 faizle kredi imkanları sunmayı planladığını açıkladı.”

Barınma maliyetleri başka harcamaların ertelenmesine neden olabiliyor

Avrupa İstatistik Ofisi’nde yer alan bir öteki bilgiye nazaran, barınma maliyetleri birçok vakit birçok hane için harcamaların en büyük bileşenini oluşturuyor. Kira ya da konut taksitlerindeki artışlar potansiyel olarak başka harcamaların (temel muhtaçlıklar gibi) ertelenmesine yahut iptal edilmesine yol açıyor.

Buna nazaran, barınma maliyeti yüzde 5’in altında bildirilen ülkeler ortasında, Litvanya, Malta, Güney Kıbrıs Rum İdaresi, İrlanda ve Macaristan bulunuyor.

Buna karşılık Yunanistan yüzde 28,8 ile en yüksek orana sahip olurken, bunu, yüzde 15,5 ile Danimarka, yüzde 12,5 ile Hollanda, yüzde 11,6 ile Bulgaristan, yüzde 11 ile Almanya takip ediyor.

Ülkeler ortasındaki bu çeşit değişkenlikler, farklı bölgesel konut fiyat seviyeleri, toplumsal konut için ulusal siyasetler yahut kamu sübvansiyonları ve hükümetlerin konut için sağladığı yardımlardan kaynaklanıyor.