Çin, AB ve ABD sıfır karbon teknolojilerinde yarışta
Ekonomilerin yenilenebilir güç, bataryalı elektrikli araçlar ve ısı pompaları üzere temel karbonsuzlaşma teknolojilerindeki üretim, dağıtım ve yatırım performanslarının birinci kere karşılaştırıldığı rapor, Avrupa Yeşil Mutabakatı, Çin’in 14. Beş Yıllık Planı, Hindistan’ın Güç Muhafaza Yasası, Japonya’nın Yeşil Büyüme Stratejisi ve son olarak ABD Enflasyon Azaltma Yasası üzere ulusal planların nasıl endüstriyel büyümenin lokomotifleri haline geldiğini gösteriyor.
Rapora nazaran, tüm ülkeler yeni net sıfır sanayi çağında kendilerini global rekabette pozisyonlandırmaya çalışıyor.
Sıfır karbon teknolojilerinde global rekabet Çin, AB ve ABD ortasında yaşansa da raporda tahlil edilen birçok alanda Çin açık orta önde yer alıyor.
Güneş panelleri, rüzgar türbinleri ve bataryalar için lityum hücrelerin yanı sıra istihdam ve yatırımlarda en büyük ilerlemeyi Çin gösteriyor. Ülke, büyüyen net sıfır pazarının büyük bir kısmını ele geçirmenin yanı sıra dünyanın geri kalanı için de teknoloji ve tedarik zincirlerini denetim etmeyi hedefliyor.
AB yenilenebilir ve ısı pompalarında, ABD inovasyonda güçlü
AB, geçen yıl toplam elektrik üretiminin yüzde 22’sini rüzgar ve güneş gücünden sağladı. Elektrik üretiminde en büyük rüzgar ve güneş hissesine sahip olan AB, ısı pompası yatırımı ve kullanımında önder pozisyonda bulunuyor.
Yeşil istihdam, elektrikli araç satışları, rüzgar gücü ve yatırımlar konusunda Çin’in en güçlü rakibi AB olurken, ABD araştırma ve geliştirme yatırımları yoluyla inovasyon alanında en güçlü performansı sergiliyor.
ABD, sıfır karbon teknolojilerine yönelik toplam harcamalarda Çin, kişi başına düşen harcamalarda ise Japonya ile liderlik için yarışıyor.
ABD Enflasyonu Düşürme Yasası ile Çin’in liderliğine meydan okurken, bu yasanın yatırımlar, istihdam ve elektrik üretiminde yenilenebilir güç kaynaklarının hissesinde AB’nin önüne geçerek tepede yer almasını sağlaması bekleniyor.
Üç büyük iktisat yenilenebilir güce 2022’de 856 milyar dolar yatırım yaptı
Yenilenebilir güç teknolojilerinde Çin, geçen yıl 538 milyar dolar yatırımla bu alanda birinci sırada yer aldı. AB, 180 milyar dolar ve ABD 138 milyar dolar yatırımla Çin’i takip etti.
Yenilenebilir güç kaynaklarının elektrik üretimindeki hissesine bakıldığında ise bu oran 2022’de AB’de yüzde 22, ABD’de yüzde 15 ve Çin’de yüzde 14 oldu.
Yenilenebilir güç sanayisinde 2021 prestijiyle Çin’deki istihdam 5,3 milyon, AB ve ABD’de bu kesimde istihdam edilenlerin sayısı sırasıyla 1,3 milyon ve 900 bin olarak hesaplandı.
Elektrikli araçlar geçen yıl Çin’de tüm araç satışlarının yüzde 25’ini oluşturdu. AB’de bu oran yüzde 23 ve ABD’de yüzde 8 oldu. Elektrikli araçların toplam satışlar içindeki hissesinin bu yıl Çin’de yüzde 29’a, AB’de yüzde 26’ya ve ABD’de yaklaşık yüzde 10’a ulaşması bekleniyor.
ABD’nin inovasyonda en güçlü rakibi Japonya
Japonya, ABD’nin inovasyon alanında en güçlü rakibi olarak öne çıkıyor. Japonya, elektrikli araçlar ve hibrit arabalarda en büyük filoya sahip ülke pozisyonunda bulunuyor.
Japonya’nın kömürden çıkışla birlikte güç dönüşümüne tam olarak bağlı kalması, ısıtma ve soğutma için ısı pompası kullanımında daha güçlü teşvikler uygulaması durumunda rekabetçiliğini artırabileceği kestirim ediliyor. Lakin, Japonya zayıf siyasetler nedeniyle potansiyelini şimdi tam olarak kullanamıyor.
Küresel net sıfır emisyon teknolojilerinde tedarik zincirinde güçlü bir pozisyon arayışında olan Hindistan’ın ise farklı zorluklarla karşı karşıya olmasına karşın daha fazla mali dayanak almasıyla bu zorlukları aşabileceği öngörülüyor.
Güneş ve rüzgarın elektrik üretimindeki hissesini 2017’ye nazaran şu an yaklaşık iki katına çıkaran Hindistan’ın, ek yatırımlarla öbür bölümlerde de başarılı bir net sıfır kalkınma örneği sergileme potansiyeli bulunuyor.
“Sıfır karbon iktisadına geçişte treni kaçıran ülkeler endüstriyel kalkınmada geri kalacak”
Strategic Perspectives İcra Yöneticisi Linda Kalcher, rapora ait değerlendirmesinde, sıfır karbon teknolojilerine dayalı yeni bir sanayi periyodunun ortaya çıktığını kaydetti.
Çin, AB ve ABD’nin büyüyen global pazarlarda en büyük hissesi kapmak ve iç talepleri için arzı teminat altına almak için yarıştığını belirten Kalcher, şu sözleri kullandı:
“Ya liderlik edeceğiniz ya da geride kalma riskiyle karşı karşıya kalacağınız bir dünyada sıfır karbon teknolojileri üretmek endüstriyel büyüme, inovasyon ve rekabet gücü için bir ön şart haline geliyor. Sıfır karbon teknolojileri, fosil yakıtların yerini kimilerinin düşündüğünden daha süratli alma potansiyeline sahip.”
Strategic Perspectives Yöneticisi Neil Makaroff da Çin’in endüstriyel liderliğinin büyüme ve istihdam yaratmada başarılı olduğunu kanıtlayarak ABD’yi Enflasyonu Düşürme Maddesi’ni başlatmaya teşvik ettiğini aktardı.
Net sıfır emisyon iktisadına geçişte treni kaçıran ülkelerin büyük olasılıkla endüstriyel kalkınmada geride kalacağını ve yüksek maliyetli gaz, petrol ve kömüre bağımlı olmaya devam edeceğini anlatan Makaroff, şunları kaydetti:
“Hedeflenen mali takviye yahut yeni ekonomik ortalıklar, tüm ülkelerin teknoloji yarışına katılabilmesini ve adil bir güç dönüşümünü sağlayabilmek için çok kıymetli. Avrupa yenilenebilir güç kaynaklarını, ısı pompalarını ve elektrikli araçları süratle yaygınlaştırırken, rehavete kapılamaz. Net sıfıra gerçek global yarıştaki pozisyonunu korumak için Avrupa Yeşil Mutabakatı’nı büyük bir tekrar endüstrileşme planına dönüştürmenin vakti geldi. Güneş panelleri, bataryalar ve ısı pompaları için fabrikalar inşa etmek yalnızca Avrupa’nın net sıfıra geçişini garanti altına almakla kalmayacak, tıpkı vakitte kaliteli istihdam yaratacaktır.”