Mars’ta yaşayacak insan kolonilerinde olmaması gereken beşerler açıklandı

Yeni bir çalışma, Mars’taki bir yerleşimin hayatta kalması için gereken ülkü Mars sakini sayısını belirlemek için kolonilerin simülasyonlarını gerçekleştirdi ve bunun yanında, makul kişilik cinslerinin muhtemelen bu türlü bir vazifeden uzak durması gerektiğini ortaya çıkarttı.

Eğer beşerler öbür bir gezegende kalıcı bir yerleşim kurmaya karar verirse, pek çok bilinmezle karşı karşıya kalacağız. Ön baskı sunucusu arXiv’de yayınlanan ve şimdi hakem değerlendirmesinden geçmemiş olan yeni bir araştırma, bir koloninin en âlâ hayatta kalma bahtı için hangi boyutta olması gerektiğini belirlemek hedefiyle 28 yıllık çok sayıda simülasyon çalıştırarak bu bilinmeyenlerin kimilerini sınırlamaya çalışıyor.

Daha evvel de bu soruyu cevaplamaya çalışan çalışmalar vardı. 2020 yılında, kolonicilerin çalışma kapasitesini aşmadan hayatta kalmaları için gerekli tüm vazifeleri yerine getirmek için gereken insan sayısının 110 olduğu belirlenmişti. Bu makaleden ilham alan yeni grup, Kızıl Gezegendeki hayat hakkında biraz farklı varsayımlarda bulundu. Bu varsayımlar ortasında koloninin aslında inşa edilmiş olduğu, yiyecek, hava ve suyun mahallî olarak üretilebileceği ve gezegende de güç üretilebildiği yer alıyordu.

En büyük farklardan biri, koloninin boyutunu genişletmek için insan göndermektense yine materyal göndermenin daha uygun maliyetli olacağını varsayarak, koloninin Dünya’dan sistemli bir halde materyal alacağını modellemesiydi.

Ajan simülasyonları, temel olarak casuslara (karakterlere) nitelikler atar (The Sims üzere bir oyunda karakterlerinizi yarattığınız evreyi düşünebilirsiniz) ve akabinde kolonidekilerin çalışma günlerini ve başka grup arkadaşlarıyla olan etkileşimlerini simüle eder (bir sefer daha The Sims’i düşünebilirsiniz, lakin oyuncuların karakterlere uyguladıkları olağan ruhsal baskı olmayan bir sürümü olacaktır).

Ekip, makalede “Her casusa, NASA’nın İnsan Faktörleri ve Davranışsal Performans Öğesi araştırmasıyla dengeli olarak sivil ve askeri mesleksel uzmanlıklarıyla ilgili maharetler verilir” yazıyor ve bu NASA araştırmasının “koşullara ve mürettebat rollerine nazaran genelleştirilebilen yetenekleri ve Mars’a yapılacak 30 aylık bir keşif gezisi sırasında tüm mürettebat üyelerinin muhtaçlık duyacağı yetenekleri tahlil ettiğini” açıklayarak devam ediyor.

Ayrıca grup, casus simülasyonunda kişiliği de hesaba katmaya çalıştı ve onlara kimi farklı kişilik tiplerini verdi. Bu tipler ortasında; rekabet gücü ve saldırganlığı düşük olan Uyumlular; dışa dönük ve toplumsal etkileşime muhtaçlık duyan Sosyaller; rekabetçi kişilerarası yönelime sahip olan ve sıkı rutinlere sabitlenmiş Tepkiciler; ve son derece rekabetçi ve saldırgan olan, can sorunuyla baş edemeyen ve rutine geçemeyen Nevrotikler bulunuyordu.

Her casusun, onları öldürebilecek bir can çubuğu vardı. Kendi kişiliklerine sahip yeni Marslıların ikmali, ölenlerden oluşan boşlukları doldurmak için periyodik olarak gerçekleşecekti. Simülasyonlar 28 yıl boyunca yürütüldü ve kolonileri başlatan 10 ila 170 ortasında değişen sayıda insan vardı. Çalışmanın sonucunda, bir koloniyi sürdürmek için gereken en düşük sayının 22 olduğunu buldular. Bu sayı, tertipli yine tedarik misyonları olmayacağını varsayan evvelki çalışmadan çok daha düşüktü.

Ancak beklemedikleri şey, nevrotikler ortasındaki vefat oranıydı.

Ekip, “gözlenen birincil fenomen, Mars nüfusunun azalmasında ortaya çıkıyor” diye yazdı ve devam etti: “Yerleşimin üyelerinin yerleşim kaynaklarının yetersizliğinden, hayat alanı kazalarından yahut gemi nakliyatı felaketlerinden etkilenme mümkünlüğü eşit olsa da, ‘nevrotik’ psikolojiye sahip Marslılar başka psikolojilere nazaran çok daha yüksek oranda ölüyor. Nüfusları gereğince düşük bir düzeye ulaştığında yerleşim nüfusu istikrara kavuşuyor.”

Ekip, nevrotik kişiliklerin kolonideki hayatları boyunca acı çektiğini ve bu kişilik tipinden daha az insan varken koloninin düzgünleştiğini belirtiyor: “Nevrotik psikolojiye sahip ve başa çıkma kapasitesi yüksek olan Marslılar, başka Marslılarla etkileşimden en az yararlanıyor ve başa çıkma kapasiteleri düşükse en çok cezalandırılıyorlar. Sonuçlarımız, bu tesirin Mars’taki nüfus azalmasının itici gücü olduğunu ve en aza indirildiğinde yahut ortadan kaldırıldığında istikrarlı bir yerleşime yol açabileceğini gösteriyor.”

Tabii ki gerçek insan etkileşimleri, eğilimleri bulmaya yönelerek işleri kolaylaştıran bu simülasyonlar kadar kolay değil. Sakinleri geçersiz Mars habitatlarına kapatarak ve gezegendeki ömürle birlikte gelebilecek tüm problemler simüle edilerek gerçek hayat simülasyonları da yapılıyor.

Çalışma ön baskı sunucusu arXiv’de yer alıyor.