Bilim insanları ‘The Last of Us gibisi salgından etkilenmeyecek hayvanı buldu

Milyonlarca yıl boyunca timsahlar ve akrabaları gezegen dolaştılar, bataklıklarda ve su yollarında potansiyel olarak ziyanlı mikroplarla savaşmaya yardımcı olmak için güçlü bağışıklık sistemleri geliştirdiler… Artık bir araştırma timsahlarla ilgili kıymetli şeyler söylüyor.

Popüler görüntü oyunundan uyarlanan The Last of Us, bir parazit mantarın insanları enfekte ederek canavarlara çevirdiği bir zombi pandemisini bahis alıyor. Last of Us’ın gerçek hayata temas eden bir tarafı var. Zira, “zombi mantarı” diye bilinen ve Latince ismi Ophiocordyceps olan gerçek bir parazit kümesini temel alıyor. Bu mantar cinsi, tabiatta örneğin karıncaları enfekte ediyor; bulaştığı böceği içeriden çürütüyor ve sonunda zihnini ele geçiriyor.

Konu bilim insanlarının da gündeminde. Antibiyotiğe dirençli mikrop tehdidi arttıkça, yeni ve tesirli tedavilere olan gereksinimimiz da artıyor.

Yakın vakitte Nature Communications’da yayınlanan bir çalışma tuzlu su timsahlarında bulunan defensin ismi verilen antimikrobiyal proteinlere daha yakından bakıyor. Bu proteinler, sürüngenlerin bulaşıcı hastalıklara karşı birinci savunma çizgisinde kıymetli bir rol oynuyor.

Araşırmaya nazaran defensin proteinlerini derinlemesine incelemek, gelecekteki mümkün mantar pandemilerine karşı tahlil yollarının da önünü açabilir.

DEFENSİN NEDİR?

Iflscience’ta yer alan makaleye nazaran Defensinler, tüm bitki ve hayvanlar tarafından üretilen küçük proteinlerdir. Bitkilerde defensinler çoklukla çiçeklerde ve yapraklarda yapılırken, hayvanlarda defensinler beyaz kan hücrelerinde ve mukus zarlarında (örneğin akciğerlerde ve bağırsaklarda) yapılır. Misyonları, bulaşıcı organizmaları öldürerek konakçıyı korumaktır.

Farklı bitki ve hayvan çeşitlerinin defensinleri üzerine yapılan araştırmalar, bunların çok çeşitli hastalığa neden olan patojenleri maksat alabildiklerini bulmuştur. Bunlar bakterileri, mantarları, virüsleri içerir.

Timsahın özelliği ne?

Kirli suda yaşamalarına karşın timsahlar, avlanırken ve bölge için savaşırken sıklıkla yaralansalar da nadiren enfeksiyon kaparlar. Bu, timsahların güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olduğunu gösteriyor.

Araştırmacılar, “Defensinlerinin onları bu şiddetli ortamlarda korumak için vakit içinde nasıl adapte olduğunu daha âlâ anlamak istedik” diyor.

Tuzlu su timsahının genomunu araştıran takım CpoBD13 isimli muhakkak bir defensinin, dünya çapında insan mantar enfeksiyonlarının önde gelen nedeni olan Candida albicans mantarını öldürmede tesirli olduğunu bulmuş. Birtakım bitki ve hayvan defensinlerinin daha evvel Candida albicans’ı amaç aldığı gösterilmiş olsa da, CpoBD13’ün sistemi eşsiz bulunmuş.

Haberde, “Bunun nedeni, CpoBD13’ün aktivitesini etraftaki ortamın pH’ına nazaran kendi kendine düzenleyebilmesi. Nötr pH’ta (örneğin kanda) defensin etkin değil. Lakin daha düşük, asidik bir pH’a sahip enfeksiyon bölgesine ulaştığında aktive oluyor ve enfeksiyonu temizliyor” denilmiş.