Gerçek mi, palavra mı? Dev çekirge fotoğraflarının gerisinde yatan sır ne?

1930’larda ABD – Montana’da ortaya çıkan dev çekirgelerle ilgili bir söylenti, uzun vakittir varlığını koruyor. Devasa bir çekirgeyi tutan bir adamın siyah beyaz bir fotoğrafı bu efsanenin kaynağı üzere gözüküyor. Lakin bu dev çekirge, bir metre uzunluğundaki böceklerin hayranlarını üzecek bir biçimde gerçek değil. Tersine, enteresan bir halde düzenlenmiş bir küme çekirge kartpostalından sırf biri.

Fotoğrafın gerçek olmadığını bilinmesin sebeplerinden biri, dev çekirgenin gölgesinin olmaması. Devasa çekirgeler kartpostal dünyasında trend olması garip bir şey üzere görünse de, Kansas Tarih Derneği’nin yazdığına nazaran, 1930’larda fotoğrafçı Frank D “Pop” Conard tarafından görülen bir sürünün akabinde büyük bir popülerlik kazandılar.

“Hopper Whoppers” ismi ile bilinen bu düzmece fotoğraf çılgınlığı, otomobil çeken, trenleri durduran ve beşerlerle savaşıyormuş üzere görünen çekirge fotoğrafları üzerinde ağırlaşıyordu. Lakin bu canlılar asla gerçek olmadılar. Bundan emin olmamızın bir nedeni de yaklaşık 252 milyon yıl evvelki Büyük Mevt’e kadar uzanıyor.

1930’ların dev çekirge çılgınlığından kalan 2 farklı kare.

Eğer bugüne dek Dünya üzerinde görülen en büyük böceği merak ediyorsanız, bir yusufçuk çeşidi olan Meganeuropsis permiana ile tanışmalısınız. Bu devin kanat açıklığı yaklaşık 75 santimetreye kadar çıkıyordu ve yaklaşık yarım kilo ağırlığındaydı. Lakin ne yazık ki, birkaç yüz milyon yıl evvel soyu tükendi.

Oksijendeki bir düşüşle tetiklenen kitlesel bir yok oluş olayında tüm karasal ömrün yüzde 90’ı ortadan kayboldu. Neden yabanî tabiatta zıplayan bir metre uzunluğunda bir çekirge bulamayacağınızı anlamamız için tam da detay büyük değer taşıyor.

Çekirgelerin akciğerleri yoktur ve bunun yerine bedenleri boyunca birkaç noktada bulunan teneffüs delikleri ile nefes alırlar. Oksijen, memelilerde olduğu üzere böceklerin bedenlerinde kanla taşınmadığından ve oksijeni direkt mahallî dokulara iletmeleri gerektiğinden ötürü bu biçimde aralıklı bir yapıdadırlar.

Bir böcek ne kadar büyük olursa, bu teneffüs tüplerinin tüm bedeninize ulaşması için o kadar fazla alana gereksiniminiz olur ve bir noktada bunun mümkün olmadığı bir boyuta ulaşır. Tarih öncesi çağlarda Dünya, havanın oksijenle dolu olduğu Paleozoyik hiperoksiden yararlanıyordu, bu da dev böceklerin hantal beden kısımlarına gereğince oksijen alabilmesini sağlıyordu.

Permiyen’in sonunda, oksijen düzeyleri yüzde 30’dan yaklaşık yüzde 21’e düştüğünde, birçok çeşidin nefes nefese kalmasına neden olduğunda her şey değişti. Büyük Ölüm’ü tetikleyen oksijen düşüşü global ısınmadan kaynaklanıyordu ve bu, çoğumuz için dev çekirge hayallerinin ortadan kalkmasından muhtemelen çok daha kıymetli bir ileti olabilir.