Borsaya ait düzenlemeler piyasaya nasıl yansıyacak?
Borsa İstanbul’da süreçler Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların üçüncü gününde durdurulurken, bu ortada düşük hacimle yaşanan kıymet kaybının telafisi için birtakım önlemler de uygulamaya alındı.
Bu kapsamda öne çıkan birinci düzenleme ferdi emeklilik sisteminde devlet katkısı portföyünde borsa hissesinin artırılması oldu.
Resmi Gazete’de yayımlanan düzenlemeye nazaran kişisel emeklilik sisteminde devlet katkısı portföyünde fonların borsa hissesi yüzde 10’dan yüzde 30’a çıkarıldı.
Yönetmeliğe nazaran tek bir pay senedine fon portföyünün yüzde 1’inden fazla yatırım yapılamayacağı sınırlaması da yüzde 5 olarak değiştirildi.
Nakden ödenen devlet katkısı fon portföyünün; borsada süreç gören ve bankalar tarafından çıkarılan borçlanma araçları, kaynak kuruluşu bankalar olan varlık kiralama şirketlerince ihraç edilen kira sertifikalarında yahut Sermaye Piyasası Konseyi (SPK) tarafından yetkilendirilmiş derecelendirme kuruluşları tarafından yatırım yapılabilir düzeye denk gelen derecelendirme notuna sahip teminatlı menkul değerler ile varlık yahut ipoteğe dayalı menkul değerlerde değerlendirilmesindeki hisse ise yüzde 20’den yüzde 15’e düşürüldü.
Düzenlemeye nazaran ayrıyeten, BIST 30, BIST likit banka, BIST banka dışı likit 10 ve BIST iştirak 30 endekslerindeki hisselere kelam konusu fon portföyünün yüzde 10’undan az olmamak üzere borsa yatırım fonları katılma hisseleri aracılığıyla yatırım yapılacak.
Yönetmeliğe eklenen süreksiz unsura nazaran, belirlenen portföy sınırlamalarına en geç 10 gün içinde ahenk sağlanması zarurî tutuldu.
10 günde 10 milyar TL’ye varan katkı öngörülüyor
Söz konusu düzenlemeyle borsaya kaynak girişinin ahenk mecburiliği olan 10 gün müddetince 10 milyar TL’yi bulması bekleniyor.
Düzenlemeyi Bloomberg HT’ye pahalandıran Cet Portföy İdare Genel Müdürü Mehmet Gerz 50 milyar liralık birikmiş devlet katkısı meblağı olduğunu, bunun yüzde 12’ye karşılık gelen 6 milyar lirasının pay senetlerinde tutulduğunu söyledi. Gerz, yeni düzenlemeyle 10 günlük ahenk süreci içerisinde 9-10 milyar liralık pay senedine kayış gerçekleşeceğini belirtti.
Gerz BES’teki devlet katkısı portföyünde pay senedi hissesinin düzenlemeyle verilen yüzde 50’ye kadar çıkarılması imkanının uygulanması durumunda pay senetlerine 25 milyar liralık girişin kelam konusu olabileceğini, BES uzun vadeli yatırım aracı olduğu için devlet katkısı içerisinde 10-20 milyar lira ortasında pay senedine kayış beklediğini tabir etti.
Benzer tahlili Allbatross Portföy İdaresi Fon Yöneticisi Gökhan Uskuay da yaptı. Uskuay, ahenk mühleti içinde pay senetlerine günde 900 milyon TL-1 milyar TL’lik giriş olması beklediklerini söyledi. Uskuay, Türkiye Varlık Fonu’nun da alımlarla devreye girmesi durumunda borsada günlük katkının 1-1,5 milyar TL olabileceğini belirtti.
Uzun vadeli tesiri olacak mı?
BES ile ilgili düzenlemenin yanında pay geri alımlarına ait vergi muafiyetinin de gündeme gelmesi olumlu istikametli beklentileri daha da destekledi.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin zelzelenin akabinde süreçleri durdurulan borsa ile ilgili, pay geri alımlarında yüzde 15 olan stopajın sıfırlanması için talimat verdiği belirtildi.
Tüm bunların akabinde uzmanlar bu durumun piyasaya olumlu yansıyacağı konusunda hemfikir. Birtakım isimler kelam konusu düzenlemelerin kalıcı olumlu tesir yaratacağını düşünürken, kimi uzmanlar ise tesirlerin kısa vadeli olacağı görüşünde.
Gökhan Uskuay, kelam konusu önlemlerin kısa vadeli tesirleri olacağını, piyasayı uzun vadeli tutmasının istenmediğini söyledi. Uskuay, “Bu tedbirlerin hepsi kısa vadeli. Piyasada alıcı tarafı çok zayıftı. Bu tedbirler alım tarafını güçlendirme hedefi taşıyor” diye konuştu.
Mehmet Gerz de piyasayı birinci etapta olumlu etkilemesini beklediği düzenlemelerin tek başına uzun vade için kâfi olmayacağı görüşünde.
Tacirler Yatırım İdare Şurası Danışmanı Mehmet Aşçıoğlu ise bu düzenlemelerin kalıcı tesir yaratacağını öngördüğü belirtti.
Aşçıoğlu düzenlemelerle piyasaya önemli bir kaynak girişi olacağını, bu girişin akabinde piyasanın kendi istikrarını bulacağını belirtti. Aşçıoğlu, pandemi devrinde olduğu üzere birtakım şirketlerin öne çıkabileceği bir süreç yaşanacağına dikkat çekerken BES’teki devlet etkinlerinin büyümesinin de kalıcı tesire dayanak sunacağı fikrini savundu.