Yeni Yıl kararlarınızı tutturmak için bilime dayalı 5 strateji
Yeni yıl ile birlikte pek çok insan yeni maksatlar belirler. Örneğin sigarayı bırakmak, idmana başlamak, kendini geliştirmek için yeni hünerler edinmek, eski yanlışları terk etmek üzere… Yılbaşı, doğum günü, hatta haftanın birinci pazartesi günü yeni kararları uygulamanın ekstra bir motivasyon sağladığı düşünülür. Wilkman’ın bu bahiste araştırmaların da onayladığı biçimde önerdiği 5 strateji şöyle:
1. Planınızı detaylandırın
Araştırmalar planınıza ne vakit, nerede üzere ipuçları eklemenin yararlı olduğunu söylüyor. Örneğin yeni Yıl kararınız her hafta beş gün meditasyon yapmaksa, “Hafta içi meditasyon yapacağım” üzere bir plan çok belgisiz olacaktır. Fakat “Hafta içi öğlen yemeği molamda ofiste meditasyon yapacağım” üzere makul bir plan daha faydalı olur. Kararınızı ne vakit ve nerede uygulayacağınızı planlamak, uygun olduğunda hafızanızı harekete geçirir. Detaylı planlama, pürüzleri öngörmenize ve bunlardan kaçınmanıza da yardımcı olabilir.
2. Bir ceza unsuru düşünün
Wilkman’a nazaran kulağa güzel gelmese de bir ceza unsuru koymak da ekstra motivasyon sağlayabilir. Ona nazaran bunu yapmanın kolay bir yolu, birkaç şahsa amacınızdan bahsetmektir. Böylelikle maksadınızı oburlarının da bildiğini bilecekseniz.
Makalede örnek verilen bir araştırmaya nazaran kendi kendine nakit cezalar vermek de faydalı olabilir. Bunun işe yaramasının mantığı kolaydır. Teşvikler kararlarımızı değiştirir ve cezalar ödüllerden bile daha motive edicidir.
3. Eğlenceli hale getirin
Hedeflerimize ulaşma kelam konusu olduğunda çoğumuz verimlilik için çabalarız. Lakin araştırmalar, yalnızca verimliliğe odaklanmanın sizi isteksiz hale getirebileceğini, zira denklemin daha da kıymetli bir kısmını ihmal edeceğinizi göstermiştir: Amaç peşinde koşma hareketinden zevk alıp almadığınız.
Zor bir idmana başlamak, ilerlemeyi süratli bir biçimde görmenin bir yolu üzere görünebilir, lakin araştırmalar, bir cümbüş ögesini dahil etmenin, buna bağlı kalmanıza yardımcı olacağını gösteriyor.
Milkman, “Egzersiz yapmak yahut ders çalışmak eğlenceli değilse, devam etme olasılığınız düşüktür. Lakin egzersizlerinizden yahut çalışma seanslarınızdan zevk alıyorsanız, araştırmalar daha uzun müddet devam edeceğinizi bulmuştur. Örneğin yalnızca çalışma seanslarında mocha latte içmenize müsaade verin, böylelikle sizi kütüphaneye götürecek ekstra bir motivasyon kaynağı olsun” diyor.
4. Acil durumlara müsaade verin
Yeni Yıl kararınızdan biraz saparsanız, içgüdünüz kendinizi başarısız ilan etmek ve havlu atmak olabilir. Fakat bu durumlardan kaçma yolu var. Milkman’ nazaran havlu atmak yerine acil durum ilan etme yeteneği yani telafi planı yapmak sizi maksadınızı bırakmaktan alıkoyar.
5. Arkadaşlarınızdan biraz yardım alın
Yüksek muvaffakiyet gösteren bireylerle vakit geçirmek kendi performansınızı artırabilir. Yeni Yıl kararınız konusunda, bu gayeye ulaşmış ve nasıl yapılabileceğini gösteren biriyle vakit geçirmek akla yatkın olur. Ortak amaçlara sahip arkadaşlara koçluk yapmanın da muvaffakiyet oranınızı artırabileceğine dair deliller var. Diğer birine nasıl başarılacağına dair ipuçları vermek zorunda kaldığınızda, kendinize olan itimadınızı artar.
6. Yılbaşı koşul değil
Milkman, “Diyelim ki siz bu makaleyi okurken yılbaşı geçti ve şimdiden başarısız olduğunuzu hissediyorsunuz. Bilim olmadığınızı söylüyor. Gelecek Pazartesi, gelecek ay yahut doğum gününüzde, seçtiğiniz rastgele bir yeni başlangıçla baştan başlayabilirsiniz” diyor.